Phèn chua đã trở nên cực kỳ phổ biến và sử dụng khá nhiều trong cuộc sống. Loại nguyên liệu này có rất nhiều công dụng hữu ích cho con người. Đặc biệt nó còn được sử dụng để chữa một số căn bệnh thường gặp. Hãy cùng bài viết dưới đây tìm hiểu kỹ càng hơn về loại nguyên liệu này nhé!
Phèn chua là gì?
Phèn chua là một loại muối có màu trắng hơi đục hoặc không có màu, kích thước tinh thể không đồng đều. Loại nguyên liệu này còn được gọi là phèn nhôm, bạch phàn, minh phàn, khô phàn, phàn thạch….
Nó có vị chát, trong nước lạnh thì ít tan nhưng khi đun nóng thì có thể kết tinh trong nước. Phèn chua còn có tên khoa học là kali alum. Đây là một loại muối sunfat kép của nhôm và kali.
Công thức hóa học tạo nên phèn chua
Phèn chua là một muối sunfat kép của nhôm và kali nên nó có công thức hóa học là KAl(SO4)2. Thông thường loại nguyên liệu này sẽ được tìm thấy ở dạng tinh thể ngậm 24 phân tử nước như: KAl(SO4)2-12H2O hoặc ở dạng K2SO4.Al2.(SO4)3.24H20.
Phèn chua có tác dụng gì?
Phèn chua thực sự được ứng dụng rất nhiều trong cuộc sống. Nó có vai trò cực kỳ quan trọng đối với con người. Dưới đây là một số tác dụng nổi bật của nguyên liệu phổ biến này.
Trong công nghiệp
Phèn chua sử dụng trong công nghiệp để lọc nước. Bởi vì khi cho loại nguyên liệu này vào nước sẽ có phản ứng sau xảy ra: Al2 +3H2O -> Al(OH)3 + 3H+. Trong phản ứng hóa học này thì Al2(OH)3 sẽ kết tủa ở dạng keo và chất này sẽ dính vào các hạt cát bụi làm chúng chìm dưới đáy.
Ngoài ra, phèn nhôm còn được sử dụng trong công nghệ làm giấy. Nó sẽ giúp cho giấy không bị nhòe mực khi viết. Người ta sẽ sử dụng phèn chua vào trong giấy kết hợp với muối ăn. Lúc này nhôm clorua tạo thành phản ứng trao đổi thủy phân mạnh hơn. Qua đó, hidroxit được tạo nên và chất này sẽ kết dính với các sợi xenlulozo với nhau và mực sẽ không bị nhòe khi viết.
Phèn chua trong y học
Phèn chua có rất nhiều tác dụng hữu ích trong y học cổ truyền như sát trùng ngoài da, giải độc, chữa viêm ruột, chữa các bệnh về dạ dày và chữa hôi nách rất hiệu quả. Loại nguyên liệu này sẽ được sử dụng để trị một vài căn bệnh khác như lở miệng, ngứa âm hộ hoặc viêm tai giữa,…
Phèn nhôm được sử dụng để điều chế ra một số loại thuốc đặc trị các căn bệnh như đau răng, ho ra máu, cầm máu, có loại bệnh liên quan đến xuất huyết. Nó thực sự có vai trò quan trọng trong y học.
Đối với thực phẩm
- Trong thực phẩm thì nguyên liệu phèn chua này được sử sử dụng để làm tăng độ giòn và độ trắng của một số loại thực phẩm như dưa chua, mứt.
- Nó sẽ giúp cho trứng có thể tươi lâu hơn bằng cách ngâm trứng ở trong dung dịch phèn nhôm 15% khoảng 15 phút.
- Nó được sử dụng để khử mùi cho lòng lợn, cá và các loại thực phẩm khác. Do đó chúng ta thường thấy mọi người sử dụng minh phàn rửa sạch một số loại thực phẩm.
- Được dùng để làm bột nở trong quá trình sản xuất bánh nướng. Bánh sẽ nở ra khi nướng ở trong lò chứ không phải nở khi nhào bột.
Phèn có độc tố gây hại sức khỏe hay không?
Phèn chua thực sự có rất nhiều công dụng trong cuộc sống. Nếu bạn biết sử dụng đúng cách thì nó sẽ không gây bất kỳ nguy hại gì cho cơ thể. Tuy nhiên, khi sử dụng quá nhiều thì mọi người cần phải cẩn thận. Bởi vì nó có thể gây ra một số triệu chứng cực kỳ khó chịu như chóng mặt, tiêu chảy, nôn ói.
Vì thế, việc bạn lạm dụng phèn chua quá mức là điều không nên. Trong minh phàn chứa một ít nhôm. Nếu nhôm trong loại nguyên liệu này được cơ thể hấp thụ vào và phần tích lũy ở trong xương một phần. Khi đó, nếu trong cơ thể có quá nhiều nhôm thì sẽ gây ảnh hưởng cực kỳ lớn đến hệ thần kinh và có nguy cơ cao mắc phải một số bệnh nguy hiểm.
Cách dùng và lưu ý khi sử dụng phèn chua
Như vậy, việc sử dụng phèn chua cũng cần phải biết cách và lưu ý một vài điều. Để phát huy hết những tác dụng vốn có của loại nguyên liệu này thì mọi người hãy tham khảo một số nội dung bên dưới.
Cách dùng phèn chua
Một số mẹo vặt và bài thuốc dưới đây sẽ giúp cho cuộc sống của mọi người trở nên dễ dàng hơn.
Chống gỉ sét cho chảo sắt và chảo nhôm
Để chống gỉ sét cho các đồ vật làm từ nhôm thì mọi người hãy bỏ một ít phèn chua và nước vào đồ vật đó. Sau đó hãy bắc lên bếp và đun sôi. Với cách này thì mọi người sẽ bỏ được tình trạng rỉ sét một cách dễ dàng.
Rửa sạch nhớt cá và lòng heo
Phèn nhôm được sử dụng để làm sạch cá và lòng heo, mọi người hãy sử dụng nó và chà xát lên các thực phẩm kể trên. Sau đó rửa lại bằng nước sạch thì cá và lòng sẽ trở nên sạch hơn nhiều.
Trị mùi hôi
Phèn chua được sử dụng để trị hôi bằng cách pha 30gr nguyên liệu này với 10ml rượu. Ngâm hỗn hợp này khoảng vài ngày. Tiếp đó bạn hãy sử dụng dung dịch thu được và thoa vào vùng nách khoảng 30 phút thì rửa lại bằng nước lạnh.
Một số bài thuốc sử dụng phèn chua trong Đông Y
Bên cạnh những mẹo vặt trong cuộc sống được kể trên thì phèn chua được sử dụng để chữa bệnh. Dưới đây là một vài bài thuốc Đông Y được rất nhiều gia đình tin dùng.
Chữa chàm lở
Để chữa chàm lở thì mọi người hãy chuẩn bị 200g tùng hương, 500g mỡ lợn và 1500g phèn chua. Sau khi đã chuẩn bị xong thì hãy cho tùng hương và mỡ lợn vào nồi rồi đun cho tùng hương tan. Sau đó làm khô phèn nhôm và tán thành bột mịn. Cho các vật liệu trộn với nhau rồi bôi vào chỗ bị chàm.
Trị bệnh ngoài da
Bạn hãy chuẩn bị 2g băng phiến, 1000g thạch cao nung, 12g lưu huỳnh và 12g khô phèn, 63g thanh đại. Sau đó đem các nguyên liệu trên tán thành bột. Hãy dùng hỗn hợp bột đó đem trộn với dầu và bôi lên chỗ đau nhức.
Trị đờm
Mọi người chỉ cần chuẩn bị phèn chua và uất kim với tỷ lệ 3:7. Sau đó đem 2 thứ đó nghiền thành bột. Cho hỗn hợp bột vào nước và mỗi lần dùng thì đun sôi và uống. Mỗi lần uống khoảng từ 4 đến 8g.
Trị chứng táo thấp
Để chữa táo thấp hãy chuẩn bị bạch phàn và tiêu lượng với tỉ lệ 1:1. Đem tán chúng tành bột và mỗi lần dùng chỉ cần sử dụng khoảng 4g. Hãy uống với nước cháo để dễ hấp thu.
Chữa trị nhọt bị sưng tấy
Để điều trị chứng này thì mọi người hãy chuẩn bị hùng hoảng và minh phàn mỗi thứ lấy lượng bằng nhau. Sau đó, tán những thứ trên thành bộ mình. Để sử dụng thì mọi người trộn hỗn hợp với trà đặc và thoa nó lên vùng bị sưng tấy.
Trị viêm gan
Hãy chuẩn bị minh phàn và thanh đại với tỉ lệ bằng nhau. Sau đó tán thành bột mịn rồi cho vào viên nang. Ngày uống 3 lần mỗi lần khoảng 2 đến 4g. Chỉ cần sử dụng một thời gian ngắn thì bạn sẽ thấy sức khỏe của bạn tốt hơn hẳn.
Trị các chứng ra máu như chảy máu cam, đi ngoài ra máu
Chỉ cần chuẩn bị hài nhi trà và phèn chua, mỗi vị lấy một lượng bằng nhau. Tiếp đến hãy tiến hành tán nhỏ thành bột. Khi uống thì thêm nước vào. Mỗi lần sử dụng chỉ cần dụng khoảng 1 đến 1.5g.
Trị chứng khí hư bạch đới
Mọi người hãy tìm phèn chua và sàng tử. Mỗi thứ lấu một lượng bằng nhau. Sau đó đem sắc với nước. Khi hoàn thành thì hãy lấy dung dịch đó để rửa vùng kín.
Phèn chua trị mụn lươn ở trẻ em
Để điều trị mụn lươn gặp ở trẻ em thì mọi người hãy tìm bạch phàn, chu sa. Lẫy hai thứ này mỗi vị bằng nhau. Sau đó đem tán nhỏ thành bột và hòa với dầu vừng. Khi sử dụng thì chỉ cần đem hỗn hợp này thoa lên vùng bị mụn. Chỉ cần thoa thời gian thì vùng mụn lươn đó bị biến mất.
Trị nhọt độc
Khi cần trị nhọt độc thì các bạn hãy tìm phèn chua và sáp ong một lượng vừa phải. Để biến thành thuốc thì đun phần sáp ong cho nóng chảy và trộn bạch phàn vào. Tiếp theo hãy tạo thành viên to bằng hoạt động. Mỗi lần dùng thì hãy uống với nước nóng khoảng từ 10 đến 20 viên.
Trị nhức đầu tạo nên dịch đờm và khó ăn
Mọi người hãy chuẩn bị loại bạch phàn và 2 muỗng mật ong. Sau đó đem phèn chua sắc với nước. Khi hỗn hợp chỉ còn 1 chén thì trộn đều với mật ong và uống nó. Sau khi uống thì sẽ nôn ra dịch đờm và sẽ đỡ hơn.
Lưu ý cần nhớ khi sử dụng phèn chua
Như đã nhắc đến ở trên thì việc sử dụng phèn chua một cách lạm dụng thì cũng sẽ không hề tốt cho sức khỏe của mỗi người. Vậy nên khi sử dụng để đạt được hiệu quả tốt nhất thì các bạn hãy ghi nhớ những lưu ý dưới đây:
Cần phải tuân theo quy định về mức tối đa có thể được phép sử dụng loại nguyên vật liệu này. Quy định này sẽ được cơ quan an toàn vệ sinh thực phẩm ban hành để đảo bảo an toàn cho mọi người.
Trong phèn chua có nhôm và có thể gây ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh. Tuy nhiên nghiên cứu này cũng đang gây ra ở chuột chứ các nhà khoa học cũng chưa phát hiện ở người. Tuy vậy, chúng ta cũng cần phải cẩn thận hơn. Bởi theo WHO khuyến cáo thì trong mỗi tuần chúng ta chỉ nên nạp khoảng 1mg/kg nhôm.
Kết luận
Qua bài viết mọi người cũng đã hiểu rõ hơn về phèn chua rồi phải không nào? Đây quả thật là một loại nguyên liệu mang lại cho con nhiều công dụng cực kỳ hữu ích. Hy vọng nội dung trên sẽ giúp cho bạn đọc có thể nhiều kinh nghiệm quý giá hơn về các bài thuốc trong cuộc sống. Nếu muốn cập nhật thêm các mẹo vặt trong cuộc sống thì đừng bỏ lỡ website này nhé!
